Per 1 juli 2016 is de Wet Huis voor Klokkenluiders in werking getreden. De wet is bedoeld om medewerkers die een misstand binnen een organisatie melden, te beschermen.
Meldingen van misstanden
Uitgangspunt van de wet is dat het vermoeden van een misstand bij een organisatie eerst intern wordt gemeld, zodat de werkgever zelf de kans krijgt een misstand weg te nemen. Pas nadat het vermoeden niet binnen een redelijke termijn en naar behoren is behandeld, kan een werknemer de misstand melden bij een speciale instantie: het Huis voor Klokkenluiders. Als naar het oordeel van het Huis voor Klokkenluiders, van een werknemer in redelijkheid niet kan worden gevraagd dat hij het vermoeden van een misstand eerst meldt bij zijn werkgever kan de werknemer overigens al direct bij het Huis voor Klokkenluiders terecht en hoeft hij de misstand niet eerst intern te melden.
Wat doet het Huis voor Klokkenluiders?
Het Huis voor Klokkenluiders kan werknemers adviseren en ondersteunen, of bijvoorbeeld doorverwijzen naar instanties die zich bezig houden met onderzoek naar strafbare feiten. Ook kan het Huis voor Klokkenluiders op verzoek van een werknemer, een onderzoek instellen naar misstanden.
Onderzoek door het Huis van Klokkenluiders
Werkgevers zijn in beginsel verplicht om in het kader van het onderzoek inlichtingen te verstrekken aan het Huis voor Klokkenluiders en moeten desgevraagd inzage geven in zakelijke gegevens. Hierop geldt wel een aantal wettelijke uitzonderingen. Als bijvoorbeeld sprake is van een beroepsgeheim, of het verstrekken van inlichtingen in strijd met de wet zou zijn, hoeven geen inlichtingen te worden verstrekt.
Nadat het onderzoek door het Huis voor Klokkenluiders is afgerond, kan zij aanbevelingen doen aan de werkgever. Het rapport van het Huis voor Klokkenluiders wordt ook openbaar gemaakt.
Wettelijk is bepaald dat de werkgever de werknemer niet mag benadelen als gevolg van het te goeder trouw en naar behoren melden van een vermoeden van een misstand.
Werkgevers zijn verplicht een procedure voor klokkenluiders op te stellen
Op basis van de Wet Huis voor Klokkenluiders is iedere werkgever waar in de regel ten minste 50 werknemers of meer werkzaam zijn, verplicht om regeling voor de omgang met klokkenluiders op te stellen. In de klokkenluidersregeling moet worden vastgelegd hoe wordt omgegaan met het melden van een vermoeden van een misstand binnen de organisatie. Als er bij de onderneming een ondernemingsraad is ingesteld, dient de ondernemingsraad eerst akkoord te gaan met de procedure voor klokkenluiders, voordat deze kan worden ingevoerd. Het is aan te raden om bij het opstellen van de procedure voor klokkenluiders ook aandacht te besteden aan de vraag of de klokkenluidersregeling dient te worden aangemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens.
Bent u een werkgever waar in de regel tenminste 50 werknemers werken? Dan geldt voor u dus de verplichting om een klokkenluidersregeling in te voeren. Heeft u al een bestaande klachtenregeling, dan verdient het aanbeveling om na te gaan of deze voldoet aan de wettelijke vereisten voor een klokkenluidersregeling.
Vragen over de klokkenluidersregeling of de Wet Huis voor Klokkenluiders? Neem contact op met Paul Gerritsen op 020- 334 26 19 of stuur een email naar pgerritsen@kernadvocatuur.nl